मेरो कहानी: कसरी म ठगिएँ#
३१ मार्च २०२५ मा, मैले हेलमेटसम्बन्धी व्यापार अवसरको प्रस्ताव दिने कसैबाट फोन पाएँ। व्यक्ति पेशेवर देखिन्थ्यो, मलाई उत्पादनका तस्वीरहरू देखायो र मूल्यबारे छलफल गर्यो। वस्तुहरू जाँच गरेपछि, मलाई कुल रकमको ५०% अग्रिम भुक्तानी गर्न भनियो, र आश्वासन दिइयो कि उत्पादनहरू १ अप्रिल २०२५ मा साँझ ६ बजेभित्र डेलिभर गरिनेछ।
बिक्रेतामा विश्वास गर्दै, मैले तुरुन्त भुक्तानी पठाएँ। तर, वचनबद्ध डेलिभरी समय आइपुग्दा, कुनै प्रतिक्रिया आएन। फोन र सन्देशको जवाफ आएन, र वेबसाइट वा सामाजिक संजाल प्रोफाइल हरायो। त्यही बखत मैले बुझें कि म अग्रिम भुक्तानी व्यापार ठगीको शिकार बनेको थिएँ, र ठगहरूले ठूलो रकम लुटेको थियो।
ठगी कसरी भयो#
ठगहरूले प्रायः सामाजिक इन्जिनियरिङ र नक्कली उत्पादन प्रस्तावको संयोजन प्रयोग गरी पैसा लिन्छन्। यस प्रकारको ठगी प्रायः यसरी हुन्छ:
पेशेवर देखिने स्वरूप: ठगहरूले उत्पादनको तस्वीर, क्याटलग वा वेबसाइट देखाउँछन् जसले विश्वास जित्न सकून्। उनीहरूले सर्तहरू छलफल गर्न सक्छन् र “आधिकारिक” इनभ्वाइस वा रसिद पनि देखाउन सक्छन्।
अग्रिम भुक्तानीको माग: ठगले आंशिक वा पूर्ण अग्रिम भुक्तानी माग्छन्, पछि वस्तु वा सेवा डेलिभर गर्ने आश्वासन दिँदै। उनीहरूले तत्काल भुक्तानी गर्न दबाब सिर्जना गर्न प्रायः तुरुन्तता देखाउँछन्।
असफल डेलिभरी: भुक्तानी भएपछि, ठग गायब हुन्छ। फोन, सन्देश र इमेलको जवाफ आउँदैन, र उनीहरूको कुनै अनलाइन उपस्थिति हटाइन्छ वा नक्कली हुन्छ।
सावधानीका संकेत: कहिले सतर्क रहनु पर्छ#
🔴 अग्रिम भुक्तानी माग: उत्पादन प्राप्त गर्नु अघि आंशिक वा पूर्ण भुक्तानीको माग प्रमुख चेतावनी संकेत हो।
🔴 अपरिचित बिक्रेता: बिक्रेता अपरिचित छ, प्रमाणित प्रमाणहरू छैनन्, वा भरपर्दो स्रोतबाट पुष्टि गर्न सकिँदैन भने, सतर्क रहनुहोस्।
🔴 तुरुन्तता र दबाब: ठगहरूले “सीमित स्टक” वा “आज मात्र मान्य” जस्ता वाक्यांश प्रयोग गरेर तुरुन्त कार्य गर्न दबाब दिन्छन्।
🔴 सम्पर्क प्रमाणिकरणको अभाव: कुनै प्रमाणित कार्यालय ठेगाना, फोन नम्बर वा आधिकारिक व्यापार दर्ता विवरण छैन।
🔴 अत्यधिक सस्तो प्रस्ताव: बजार दरभन्दा धेरै सस्तो देखिने डिलले ठगीको संकेत दिन सक्छ।
अग्रिम भुक्तानी ठगीबाट कसरी बच्ने#
बिक्रेताको प्रमाणीकरण गर्नुहोस्:
- आधिकारिक व्यापार दर्ता विवरण, ग्राहक समीक्षा वा तेस्रो पक्ष बजार जाँच गर्नुहोस्।
- बिक्रेताको प्रामाणिकता जाँच गर्न धेरै सन्दर्भ वा अघिल्ला ग्राहकहरूसँग सम्पर्क गर्नुहोस्।
सानोबाट सुरु गर्नुहोस्:
- नयाँ बिक्रेतासँग काम गर्नु परेमा, सानो भुक्तानी वा सानो अर्डरबाट सुरु गर्नुहोस् र ठुलो रकम अघि बढाउनु अघि विश्वसनीयता परीक्षण गर्नुहोस्।
सबै कुरा कागजात गर्नुहोस्:
- लेखिएको सञ्चार, इनभ्वाइस, रसिद र स्क्रीनसट राख्नुहोस्। यो पछि ठगी रिपोर्ट गर्न मद्दत गर्न सक्छ।
तुरुन्तता र दबाबबाट सतर्क रहनुहोस्:
- बिक्रेता अनुसन्धान गर्न समय लिनुहोस्। ठगहरूले सोचाइ घटाउन दबाब प्रयोग गर्छन्।
सन्देहजनक गतिविधि रिपोर्ट गर्नुहोस्:
- पैसा स्थानान्तरण भएको खण्डमा आफ्नो बैंकमा उजुरी गर्नुहोस्।
- cybercrime.gov.in मा घटना रिपोर्ट गर्नुहोस् र स्थानीय कानून लागू गर्ने अधिकारीलाई जानकारी दिनुहोस्।
निष्कर्ष#
सानो व्यवसायको कारोबारमा लक्षित अग्रिम भुक्तानी ठगी बढ्दो छ। ठगहरूले भरोसा, तुरुन्तता, र प्रमाणीकरणको अभावको फाइदा उठाएर पैसा लिन्छन्। सधैं बिक्रेताको प्रमाणीकरण गर्नुहोस्, ठूलो अग्रिम भुक्तानीबाट बच्नुहोस्, र आफ्नो वित्त सुरक्षित राख्न सुरक्षित भुक्तानी विधि प्राथमिकता दिनुहोस्।